O le faaupuga malware e maua mai i upu eseese e lua - leaga ma polokalama. O se faaupuga e faʻaaogaina e faʻamatala faʻatasi ai ituaiga eseese o polokalama faʻapitoa e faʻamoemoe e faʻaleagaina ai se faiga poʻo le mauaina o avanoa i faʻamatalaga e aunoa ma le iloa e le tagata faʻaoga. O se auala e osofaia ai se faiga. Malware ose fa'amata'u tele i feso'ota'iga komipiuta ona o lo'o i ai le malosi e mafua ai le tele o gau i le tagata manu'a. O a ituaiga o osofaʻiga e mafai ona maua i le malware? Ole lisi lea o ituaiga eseese ole malware.
Anotusi[ lalafi ]
- Ituaiga o Malware
- 1. Anufe
- 2. Ransomware
- 3. Trojans
- 4. Spyware
- 5. Virus
- 6. Adware
- 7. Keylogger
- 8. Fa'aleagaina
- 9. Rootkit
- Fa'ailoga o se faiga ua a'afia ile malware
- E fa'afefea ona o'o atu le malware i lau faiga?
- E fa'afefea ona nofo saogalemu?
- Ave'esea mea leaga
Ituaiga o Malware
1. Anufe
O latou igoa e mafua mai i le auala e galue ai anufe. E amata ona latou a'afia le masini e tasi i totonu o le a feso'ota'iga ona galulue loa lea i isi vaega uma. I se taimi vave, e mafai ona a'afia se feso'otaiga atoa o masini.
2. Ransomware
E ta'ua fo'i lea mea fa'afefe. E pei ona taʻu mai e le igoa, e faaaogā e faoa ai se tau. I le faʻaaogaina o le ransomware, e mafai ona lokaina se fesoʻotaʻiga atoa ma e mafai ona loka tagata faʻaoga mai le fesoʻotaʻiga. O a'afiaga o le a toe fa'afo'i na'o le taimi e totogi ai se tau e le vaega ua a'afia. O osofaʻiga a Ransomware ua aʻafia ai le tele o faʻalapotopotoga tetele
3. Trojans
Ose polokalame fa'aleaga ua fa'afoliga ose vaega fa'atulafonoina ole polokalame. E fausia ai faitotoa i tua e soli ai le saogalemu. Ole mea lea e tatala ai se mea e ulufale ai mo isi ituaiga o malware. O le faaupuga e sau mai le tala faasolopito lea na lalafi ai fitafita Eleni i totonu o se solofanua tele a o leʻi faia la latou osofaʻiga.
4. Spyware
Spyware o se ituaiga o malware e faʻaaogaina e sipai ai i gaioiga a le tagata faʻaoga i lana polokalama. O le polokalame e natia i totonu o le polokalama ma aoina faʻamatalaga maʻaleʻale e pei o faʻamatalaga a le tagata faʻaoga ma faʻamatalaga faletupe e aunoa ma le iloa e le tagata faʻaoga.
5. Virus
Ole ituaiga taatele lea ole malware. O se vaega o le code executable e faʻapipiʻi ia lava i se polokalama mama i luga o se faiga. E fa'atali mo le tagata fa'aoga e fa'atino le code. E suia ai le auala e galue ai lau system i se faiga e le mana'omia. E mafai e viruses ona loka tagata fa'aoga mai a latou faiga ma fa'aleagaina faila i luga. E masani ona tuʻuina atu o se faila faʻatinoina. O le mea lea, e tatau ona e faʻaeteete i mea e te siiina mai i lau masini ma le faʻamaoni o le puna.
6. Adware
O nisi polokalame fa'asalalauga e lafo ai pop-up i luga o lau lau pe a kiliki, e ono fa'afefe ai lou saogalemu. Atonu e le o taimi uma e leaga ai. Ae afai e te le faʻaeteete, e mafai e le faʻasalalauga ona taʻitaʻia isi mea leaga e ulufale atu i lau masini.
7. Keylogger
Ole ituaiga lea ole malware e fa'apitoa e fa'amaumau ai ki i luga ole piano. E ala i lenei mea, e mafai e le tagata osofaʻi ona maua faʻamatalaga faʻalilolilo e pei o faʻamatalaga kata aitalafu ma upu faʻaulu.
8. Fa'aleagaina
O lenei ituaiga o malware e fa'aogaina ia mea leaga i totonu o lau masini e ulufale ai. E masani ona latou piggyback i luga o upega tafaʻilagi talafeagai. E te le tau kiliki pe sii mai se mea. Na'o le asiasi i se upega tafa'ilagi saogalemu i se auala le saogalemu o le a la'u mai ai polokalame leaga i lau masini.
9. Rootkit
I le faʻaaogaina o se polokalama rootkit, e mafai e le tagata osofaʻi ona tuʻuina atu ia te ia lava le pule faʻapitoa i luga o se faiga. O tagata faʻaoga o le faiga e masani ona tumau le le iloa o lenei mea ona o loʻo natia lelei mai le faiga faʻaogaina ma isi talosaga.
Fa'ailoga o se faiga ua a'afia ile malware
Va'ai i le lisi umi o ituaiga polokalama, so'o se tagata fa'aoga e naunau e iloa po'o a auala e iloa ai pe a a'afia lau polokalama i so'o se mea leaga. Ma i le avea ai ma se tagata faʻaoga faʻalagolago, e tatau ona e. E iai fa'ailoga fa'ailoa pe a a'afia lau faiga. O lo'o tu'uina atu i lalo fa'ailoga e tatau ona e su'eina.
- E te le mafaia faafou lau polokalame antivirus . E tupu lenei mea pe afai o le malware na osofaʻia na faʻaleagaina lau antivirus software ina ia leai se aoga.
- Afai e te vaʻai i meafaigaluega, faʻaopoopoga, ma plugins i luga o lau suʻega e te leʻi vaʻaia muamua, o se mea e popole ai.
- Ua tuai lau su'esu'ega. O le itulau autu o lau su'esu'ega e otometi ona suia. E le gata i lea, e foliga mai e le o sa'o lelei so'oga. Latou te ave ia oe le saite sese. E masani ona tupu lenei mea pe a e kiliki i luga o soʻotaga i pop-ups.
- E te maitauina le faʻateleina o le initaneti mai lau masini
- E te maua le leiloa o le avanoa tisiki. E tupu lenei mea pe a iai le malware o lo'o natia i lau kiliva malo
- O loʻo i ai le faʻaogaina maualuga o punaoa faʻaoga i tua. O le ili a le processor e taamilo i le saoasaoa atoa.
- Pe o e mauaina le initaneti pe na o le faʻaaogaina o talosaga faʻapitonuʻu, e te matauina ua matua faʻagesegese le faiga.
- Ua e maitauina e fa'aletonu so'o lau faiga. O loʻo e faʻafeiloaʻi pea i se faiga faʻamalo poʻo le Blue Screen of Death (o se faʻailoga o se mea sese i totonu o Windows)
- E te va'aia pea le tele o fa'asalalauga pop-up i luga o lau lau. E masani lava ona latou o mai ma se taui tupe tele e le talitonuina po o isi folafolaga. Aua le kiliki i luga o faʻasalalauga pop-up, aemaise lava i latou o loʻo i ai le 'Faʻamalo! Ua e malo……’
E fa'afefea ona o'o atu le malware i lau faiga?
O lea ua e malamalama lelei i faʻailoga e faʻaalia ai e ono i ai se osofaʻiga leaga i luga o lau masini. Afai e te vaʻaia se tasi pe sili atu o nei faʻailoga, o lou manatu muamua o le 'faʻafefea ona tupu lenei mea?' E tatau ona e nofouta i le auala e oʻo mai ai le malware i totonu o se faiga ina ia mafai ai ona e faʻaitiitia ia faʻalavelave.
Manatua o le tele o ituaiga o malware e faʻalagolago i se ituaiga o gaioiga a tagata faʻaoga. Pe e te mauaina se imeli masalomia e manaʻomia ai oe e sii mai se faila .exe pe o loʻo i ai se fesoʻotaʻiga o loʻo faʻatali mo oe e kiliki i luga. Malware e le fa'asaoina fo'i telefoni fe'avea'i. O loʻo i ai i le au osofaʻi le malamalama lelei i faʻafitauli o masini eseese. Latou te faʻaogaina nei faʻafitauli e maua ai avanoa.
O auala masani e maua ai e malware e ala ile imeli ma le initaneti. Soo se taimi lava e te fa'afeso'ota'i ai i luga ole laiga, e faigofie lava lau faiga; sili atu pe a le puipuia lau masini e polokalama faakomepiuta anti-malware . A e i luga ole laiga, o gaioiga nei e mafai ona faigofie ai mo malware ona ulufale atu i totonu o lau masini - downloadina o se faʻapipiʻi mai se spam meli, laʻuina o faila leo ua aʻafia, faʻapipiʻi meafaigaluega mai se kamupani e le mailoa, download / faʻapipiʻi polokalama mai se puna le saogalemu, ma isi...
A e taumafai e la'u mai tusi talosaga mai se puna masalomia, e fa'aalia e lau polokalama ni fe'au lapata'i e puipui ai oe. Faʻalogo lelei i nei feʻau, aemaise lava pe a sailia e le talosaga se faʻatagaga e maua ai au faʻamatalaga.
E taumafai le au osofaʻi e faʻaogaina tagata faʻaoga faʻafefeteina e ala i le faʻaogaina o faʻamatalaga e foliga mai e ofoina atu ia te oe se mea lelei. E mafai ona televave le initaneti, fa'amama kesi malo, sili atu le pule o le laiga, ma isi… I tua atu o nei ofo o lo'o i ai le polokalama fa'aleaga ua sauni e osofa'i lau masini. O le mea lea, a e sii maia soʻo se talosaga i luga o lau PC / komepiuta poʻo le telefoni feaveaʻi, ia mautinoa e faia naʻo se upega tafaʻilagi faatuatuaina.
Matou te toe taʻua le mea moni o le tele o taimi, e mafai ona maua e malware naʻo le faʻaogaina e le tagata faʻaoga. Tasi le download mai le imeli sese po o se kiliki tasi i luga o se sootaga sese ma le boom! Ua osofa'ia lau faiga. O le mea lea, e taua le aua neʻi faʻaosoosoina e le 'lelei tele e faʻamaoni' ofo, fesoʻotaʻiga, imeli, ma faʻasalalauga pop-up. O nisi taimi, e mafai ona e la'uina mai se talosaga mai se puna fa'atuatuaina. Ae afai e tuʻuina atu se isi talosaga e manaʻomia ma saili se faʻatagaga e sii mai ai, faʻaeteete! O le polokalame fa'aopoopo e iloa i le faaupuga – Potentially Unwanted Software (PUP) ma o se vaega e le mana'omia (ma e ono afaina ai) o le polokalame.
O le auala sili e taofia ai ia polokalame leaga o le faʻapipiʻi lelei o polokalame anti-malware i lau masini.
E fa'afefea ona nofo saogalemu?
So'o se tagata fa'aoga initaneti e mana'o e nofo saogalemu. E leai se tasi e mana'o e lavea i se osofa'iga leaga. O le iʻuga o sea osofaʻiga e mafai ona amata mai i le leiloa i faʻamatalaga maʻaleʻale i le tuʻuina atu o se tau tele. Talu ai o a'afiaga e fai si taufaafefe, e sili atu le saogalemu nai lo le fa'anoanoa. Na matou talanoaina ituaiga eseese o malware ma pe faʻafefea ona latou oʻo i totonu o lau masini. Se'i o tatou va'ava'ai nei po'o a ni puipuiga e tatau ona faia e se tasi, e nofo saogalemu ai a'o su'esu'e i luga ole initaneti.
1. Su'esu'e lelei
O nisi tamai upega tafa'ilagi fa'apitonu'u e leaga le saogalemu i tua. E masani lava i nofoaga nei e mafai ona maua ai malware. Ina ia i ai i le itu saogalemu, ia pipii i taimi uma i nofoaga taʻutaʻua ua fausia ai se igoa lelei i tagata faʻaoga initaneti. O se faʻailoga o upega tafaʻilagi mataʻutia, o latou igoa ole igoa e faʻauʻu i mataʻitusi ese nai lo le masani org, com, edu, etc ...
2. Siaki mea o lo'o e siiina mai
O laiga o le nofoaga taatele lea e lalafi ai polokalame leaga. Fa'alua siaki mea o lo'o e siiina mai ma mai fea. Afai e maua, alu i iloiloga mai tagata faʻaoga ua mavae e faʻamautinoa ai le faʻamaoni o le kamupani.
3. Fa'apipi'i se ad-blocker
Ua matou va'ai pe fa'afefea ona i ai i nisi taimi le fa'aogaina e le adware polokalama fa'aleagaina i lalo o le fa'ailoga o se fa'amalama fa'apop-up. Talu ai e faigata ona vaʻavaʻai i le va o le tulafono ma le leaga, o se manatu lelei le poloka uma i se faʻasalalauga lelei. E tusa lava pe leai se ad-blocker, e le tatau ona e kiliki i luga o pup-ups tusa lava po o le a le lelei o foliga o le ofo.
Faitau foi: O le a le Keyboard ma fa'afefea ona galue?
4. Aua le faatagaina oe e faasesēina
Fesootaiga i luga ole laiga e mafai ona lamatia e pei o le malie. Aua e te pa'ū mo ofo, fesoʻotaʻiga i imeli spam, faʻaaliga, ma isi ... e faʻaosoosoina oe. Afai o se mea e foliga mai e lelei tele e faʻamaoni, e sili atu le aloese mai lena mea.
- Faʻalogo i faʻailoga muamua o malware. Afai e te vave maua, e mafai ona e aloese mai le tele o mea leaga. Afai e leai, o le tasi mea e tau atu i le isi ma o le a le pine ae e maua oe i totonu o se lua loloto e foliga mai e leai se mea e faʻaleleia.
- O lau faiga fa'aoga, fa'apipi'i, ma su'esu'ega o le tele o fa'amatalaga fou. O le fa'atumauina o lau polokalame fa'aonaponei ose auala e taofia ai le au osofa'i.
- Mo tagata fa'aoga telefoni fe'avea'i Android, la'u mai au polokalame na'o le Google Play Store. A'o le'i la'uina se app, siaki pe lelei lelei ana iloiloga ma fua faatatau. E le tatau ona sailia e le app se faatagaga e maua ai faamatalaga e le fesootai ma le app. Fa'aeteete i fa'atagaga e te tu'uina atu. Aloese mai le la'uina o polokalame mai fa'apogai isi vaega. Aua le kiliki i luga o fesoʻotaʻiga e te maua i luga o Whatsapp poʻo isi feʻau feʻau, e aunoa ma le siakiina o le mea e uiga i ai.
Ave'esea mea leaga
O le le mautonu e masani lava ona avea ma mafuaaga. E ui lava i le faia o puipuiga, atonu o oe o se tagata na afaina i se osofaʻiga malware. E fa'afefea ona toe fa'afo'i lou tino i le tulaga masani?
O lo'o iai meafaigaluega e aveese ai mea leaga - e leai se totogi ma totogi, avanoa. Afai e te le'i fa'apipi'iina se polokalame anti-malware, fa'apipi'i loa. Ona, fai se su'ega. O le suʻesuʻeina o le a suʻe soʻo se faʻafitauli i lau masini ma o le polokalama o le a galue agai i ai aveese so'o se malware mai lau faiga .
A uma ona e fa'amama lau masini, sui au fa'aupuga mo tala uma o lo'o ia te oe, ma fa'aoga. Ave'ese uma au upu tuai uma.
Aotelega
- Malware o se faaupuga faʻaaogaina e faʻamatala ai polokalame leaga.
- E fa'aogaina e le au osofa'i auala eseese e maua ai le avanoa i lau polokalama, e aunoa ma lou iloa.
- E mata'utia lenei mea ona e mafai e le malware ona tu'uina atu au fa'amatalaga, fa'amatalaga patino, ma isi fa'amatalaga ma'ale'ale. Ona mafai lea e le tagata osofaʻi ona faʻaogaina lenei faʻamatalaga e faasaga ia te oe.
- O le auala sili e aloese ai mai malware o le puipuia lea o lau masini i le anti-malware software lea e maua ai le puipuiga faʻapipiʻi.
- E tatau foi ona e manatua e aua le kiliki i luga o fesoʻotaʻiga poʻo le downloadina o mea faʻapipiʻi mai imeli e leʻi talosagaina, suʻesuʻe i luga o upega tafaʻilagi le saogalemu, pe kiliki i luga o faʻasalalauga pop-up.
O Elon o se tusitala tekinolosi i Cyber S. Sa ia tusia auala-e taʻitaʻia ai mo le tusa ma le 6 tausaga i le taimi nei ma ua aofia ai le tele o mataupu. E fiafia o ia e fa'asalalau mataupu e feso'ota'i ma Windows, Android, ma togafiti fou ma fautuaga.